Er zijn geen blauwdrukken voor de energietransitie, zeker niet voor het verduurzamen van bestaande bouw. Ga niet uit van vooronderstellingen, maar kijk naar de feiten.
Aanstaande woensdag spreken de Statenleden van de Provincie Drenthe over de Energietransitie-agenda 2020-2023. De agenda is ambitieus. In 2040 moet de Drentse woonomgeving klimaatneutraal zijn. In 2030 moet al een CO2-reductie van 60 procent ten opzichte van 2015 gerealiseerd zijn. Deze ambities roepen uiteraard vragen op bij huurders en huiseigenaren. Ze willen weten of ze hun cv-ketel moeten vervangen voor een warmtepomp, zonnepanelen aan moeten schaffen of juist hun dak moeten isoleren. En hoe zit het dan met waterstof?
1. Verduurzamen van woningen
Als fabrikant van zowel HR-ketels als warmtepompen krijgen wij ook geregeld vragen over het verduurzamen van woningen. Meestal wordt gevraagd op welke manier van het gas afgegaan kan worden. Volgens David Smeulders, professor in de Energietechnologie aan de TU Eindhoven, is dat de verkeerde vraag. Hij rekende recent voor dat ieder huishouden dat vandaag van het aardgas af gaat en een elektrische warmtepomp aansluit, leidt tot een hogere CO2-uitstoot. Zolang onze elektriciteit nog altijd voor ruim 85 procent met fossiele bronnen wordt opgewekt, is daar natuurlijk geen speld tussen te krijgen. De discussie is echter breder dan de vraag of huizen van het gas af moeten of niet.
2. Groen gas en waterstof
Naar aanleiding van de Routekaart Groen Gas en de Kabinetsvisie Waterstof van energieminister Eric Wiebes pleitten recent zowel netbeheerders, energiebedrijven als wetenschappers voor meer aandacht voor groen gas en waterstof. Ook de hybride verwarmingsoplossing, waarbij zowel van stroom als van gas gebruik wordt gemaakt, kreeg veel aandacht. Het hybride systeem wordt door veel partijen gezien als de HR-ketel van de toekomst. Dat is niet gek, want netbeheerders moeten de elektriciteitsnetten flink verzwaren als complete wijken overstappen op elektrisch verwarmen. Ook warmtenetten zijn niet altijd de beste oplossing vanwege hoge aanlegkosten en de beperkte keuzevrijheid voor de consument. Afgelopen dinsdag was bij Nieuwsuur te zien dat veel huiseigenaren niet te spreken zijn over hun warmtenet-aansluiting.
3. Geen blauwdrukken voor de energietransitie
Het echte verhaal is dat iedere situatie anders is. Er zijn geen blauwdrukken voor de energietransitie, zeker niet voor het verduurzamen van de bestaande bouw. Ik kom geregeld in Silicon Valley, daar weten ze wel raad met nieuwe ontwikkelingen. Daar beginnen ze niet met de eindoplossing, maar beginnen ze met testen en meten. Ook al is het nieuwe product al 100 keer in een laboratorium getest. Dat zou voor huiseigenaren die hun huis willen verduurzamen ook de eerste stap moeten zijn.
4. Datagedreven energietransitie
Bij de energietransitie in de gebouwde omgeving staat de warmtevraag centraal. Die moet eerst in kaart worden gebracht. Dat is het nulpunt. Daarna is het een kwestie van meten en conclusies trekken. Geen keuzes op basis van veronderstellingen, toekomstmodellen of laboratorium-opstellingen. Uitsluitend keuzes op basis van data.
Daarom zijn wij, om gemeenten in Drenthe en daarbuiten van dienst te zijn, bezig met de Energiekaart van Nederland waarin openbare databronnen gekoppeld worden aan het energiegebruik van verwarmingssystemen. Volledig op basis van open data, zodat iedereen het kan gebruiken. Met deze kaart kan op buurt-, en zelfs op straatniveau, berekend worden of een hybride systeem, all-electric systeem of een collectieve warmte-oplossing het meest haalbaar en betaalbaar is. Meten is weten, vooral bij de energietransitie.
Peter Cool – technisch directeur Intergas.
Zie ook het artikel in het DVHN https://www.dvhn.nl/meningen/Opinie/Transitie-in-Drenthe-kijk-naar-Silicon-Valley-25665476.html